L’emprim vegn la segirezza: Grazia a pliras mesiras èn la segirezza e il secret da votaziun adina garantids tar las elecziuns e las votaziuns electronicas.
L’emprim vegn la segirezza: Grazia a pliras mesiras èn la segirezza e il secret da votaziun adina garantids tar las elecziuns e las votaziuns electronicas.
La segirezza tar l’e-voting sa basa sin differentas mesiras. Las pli impurtantas èn:
La verifitgabladad permetta da constatar manipulaziuns – e quai cun observar il secret da votaziun. Sin la basa da proceduras criptograficas spezialas èsi pussaivel da controllar – grazia a la verifitgabladad – l’elavuraziun correcta da las vuschs a partir dal mument cura ch’ellas vegnan inoltradas enfin ch’ellas vegnan dumbradas. I vegn fatg la differenza tranter la verifitgabladad individuala e quella universala.
La verifitgabladad individuala permetta a las persunas cun dretg da votar da controllar sche lur vusch è vegnida registrada correctamain en il sistem dad e-voting.
La verifitgabladad universala garantescha che sbagls sistematics tar las funcziuns pervi da sbagls da la software, sbagls umans u emprovas da manipular vegnan scuvrids en l’entira procedura d’elecziun resp. da votaziun. Grazia a la verifitgabladad universala po la cumissiun electorala verifitgar sche las vuschs transmessas èn vegnidas dumbradas correctamain - surtut senza esser stadas manipuladas. La cumissiun electorala chantunala controllescha quai cun ina software da verificaziun speziala. Durant l’entira procedura vegni garantì che la vusch inoltrada sin via electronica saja codifitgada e ch’ella na possia betg vegnir decodada. Plinavant vegni era garantì ch’i na saja betg pussaivel da trair conclusiuns en in’autra maniera davart il cuntegn da la vusch codifitgada. Uschia resta il secret da votaziun garantì. Ina codaziun end-to-end e la procedura da maschadar criptografica garanteschan ch’i na saja betg pussaivel d’avrir e da leger la «cuverta da resposta» digitala, e quai a partir dal mument cura che la persuna cun dretg da votar inoltrescha sia vusch sin ses apparat enfin che la cumissiun electorala dal chantun avra l’urna. Tar in sistem cumplainamain verifitgabel tutgan, sper la software da verificaziun, era pliras uschenumnadas cumponentas da controlla. Quellas genereschan tar mintga pass d’elavuraziun e independentamain ina da l’autra cumprovas matematicas e sa controlleschan vicendaivlamain. A la fin dal scrutini vegnan tut las cumprovas controlladas cun la software da verificaziun. Sche las cumprovas constattan, n’èn naginas vuschs vegnidas manipuladas. Il resultat è damai correct ed il secret da votaziun è stà observà.
Il sistem dad e-voting è repartì sin blers differents computers. Ina part da quels n’è betg colliada cun l’internet. Era dal punct da vista tecnic ed organisatoric vegni impedì che singulas persunas - quai pon esser emploiadas ed emploiads dal purschider dal sistem u commembras e commembers da la cumissiun electorala chantunala - possian acceder a datas criticas u vuschs senza che ina u pliras autras persunas controllian quai.
La transparenza procura per confidenza e credibladad. Perquai datti tar la votaziun electronica differentas mesiras che stgaffeschan transparenza. Il dretg federal per exempel pretenda ch’il code da funtauna e la documentaziun vegnian rendids accessibels publicamain. Uschia po mintga persuna duvrar il code da funtauna per intents ideals u scientifics. Il sistem dad e-voting da la Posta svizra è dapi il 2021 dal tuttafatg public. Persunas interessadas pon damai consultar libramain ils documents ed il code da funtauna. Era ils chantuns han publitgà ils documents relevants per l’e-voting sin lur paginas-web. Ultra da quai infurmescha la Posta regularmain davart meglieraziuns dal sistem che persunas spezialisadas han proponì.
Per sviluppar vinavant il sistem dad e-voting vegn creada ina community da persunas spezialisadas e la publicitad vegn integrada en las lavurs. La publicitad n’ha betg be access al code da funtauna e a la documentaziun ma ella po era sa participar a moda activa per sviluppar vinavant il sistem dad e-voting. La participaziun da persunas spezialisadas vegn promovida surtut cun in program «bug bounty» public. Il program «bug bounty» è illimità e activ dapi il settember 2021. El è ina part dal program da community da la Posta.
Il program «bug bounty» è in program ch’il purschider dal sistem ha lantschà e che indemnisescha finanzialmain annunzias da puncts debels en il sistem dad e-voting. El sa drizza a persunas spezialisadas ed è ina part da la strategia da cybersecurity da la Posta. Las annunzias davart ils puncts debels vegnan publitgadas.
Per ch’il sistem dad e-voting possia vegnir duvrà fan organisaziuns independentas e persunas spezialisadas regularmain audits dal sistem. Questas verificaziuns vegnan fatgas per incumbensa da la Chanzlia federala. Ils rapports dad audit vegnan publitgads.
La Confederaziun ed ils chantuns han survegnì il sustegn da persunas spezialisadas per la nova orientaziun e la concepziun da las cundiziuns per l’e-voting. Questa collavuraziun surtut cun persunas spezialisadas da la scienza duai cuntinuar. Ellas duain collavurar pli ferm cun la Confederaziun ed ils chantuns tar la concepziun, il svilup e la verificaziun dad e-voting. Uschia vul ins meglierar da cuntin e sviluppar vinavant il sistem dad e-voting da la Posta.