E-voting en Svizra

Ils 3 da mars 2023 han ils chantuns Basilea-Citad, Son Gagl e Turgovia survegnì la permissiun fundamentala dal Cussegl federal per far puspè, en in rom limità, emprovas cun e-voting. La permissiun per las elecziuns dal Cussegl naziunal da l’october 2023 è vegnida concedida ils 16 d’avust 2023. Il chantun Grischun ha survegnì la permissiun fundamentala ils 22 da november 2023 e porscha puspè l’e-voting a partir da las votaziuns dals 3 da mars 2024.

Areguard il manaschi d’emprova dad e-voting ha la Svizra in’experientscha da plirs onns. Dapi il 2004 han en tut 15 chantuns en passa 300 emprovas purschì la pussaivladad da votar sin via electronica. En tut ils chantuns èn las Svizras e Svizzers a l'exteriur cun dretg da votar vegnids admess per las emprovas. En intgins chantuns ha era ina part da las persunas cun dretg da votar che vivan en Svizra pudì prender part.

L’e-voting na pon betg duvrar tut las persunas cun dretg da votar dad in chantun. La Confederaziun ha fixà ina limitaziun. Uschia pon, sin plaun chantunal, maximalmain 30 pertschient e sin plaun naziunal maximalmain 10 pertschient da las persunas cun dretg da votar far diever da l’e-voting. Per las Svizras e Svizzers a l’exteriur sco era per persunas cun impediments na datti nagina limita superiura.

Qua sutvart vegn explitgà tge chantun che metta a disposiziun l’e-voting e tge electorat ch’è admess.

Per las votaziuns federalas fixescha la Confederaziun las cundiziuns generalas. Ils chantuns èn responsabels per la realisaziun. Questa repartiziun da las cumpetenzas vala era per l’e-voting ed è reglada en las basas giuridicas per ils manaschis d'emprova cun e-voting. Tar votaziuns ed elecziuns federalas è la Confederaziun responsabla per la permissiun da las emprovas cun il chanal da votaziun electronica. Plinavant sustegna ella ils chantuns tar dumondas giuridicas, organisatoricas e tecnicas. Ultra da quai coordinescha la Confederaziun il project sin plaun naziunal. Ils chantuns èn responsabels per la realisaziun dals scrutinis. Plinavant decidan els sch’els vulan metter a disposiziun la votaziun electronica a lur persunas cun dretg da votar en il rom dad in’emprova.

Tar votaziuns federalas dal pievel ed elecziuns dal Cussegl naziunal dovran ils chantuns ina permissiun fundamentala dal Cussegl federal per la votaziun electronica. En questa permissiun fixescha il Cussegl federal sin la basa da las dumondas dals chantuns per tge regiun e per tge part chantunala e naziunala da las persunas cun dretg da votar ch’emprovas cun e-voting èn pussaivlas. La permissiun fundamentala vegn per regla concedida per maximalmain dus onns.

Ils chantuns che disponan dad uschè ina permissiun fundamentala dovran plinavant in’admissiun da la Chanzlia federala per mintga scrutini.